|
Su Arıtım Cihazları, İşlenmiş Su ve Doğal Kaynak Suları
Filtre, kum filtresi, aktif karbon filtre, iyon değiştirici reçine, ters osmoz (reverse osmosis) membranı, UV lambası, iletkenlik/TDS ölçümü, su arıtımında kullanılan arıtma ve ölçüm cihazlarından bazılarıdır.Arıtılacak suyun özelliklerine ve istenen suyun kalitesine göre evde veya su arıtma tesislerinde, makinalarla yapılan arıtmada, arıtma sistemlerinde kullanılırlar.
Belediyeler ise çoğunlukla, barajlardan aldıkları suları büyük çöktürme havuzları ve durultucularda kalsiyum hidroksit, polielektrolitler, alüminyum sülfat, klor, sülfürik asit gibi kimyasallar kullanarak arıtırlar.
Evlerde kullandığımız damacana suların konulduğu malzeme polikarbonattır.Şişe suyla temas ettiği için bunun yapımı, kalitesi ve bulunduğu şartlar önemlidir.Ayrıca damacanalar yıkanıp tekrar tekrar kullanıldığı için temizlik sisteminin etkinliği de önem kazanmaktadır.Damacanalarda kullandığımız pompalar ve damacanaların kaynağında doldurulmasından sonra evlere kadar ki yolculuğu da hijyenik açıdan önemlidir.
Filtreler:Suda bulunan gözle görülebilen, büyük parçaları ve tortu gibi maddeleri uzaklaştırır
Kum filtreleri:Gözle görülebilecek kadar büyük kirlilikleri sudan uzaklaştırır
Aktif karbon filtreler: Suda bulanan klor, nitrit, kloroform gibi organik kimyasalları tutar, moleküler olarak daha küçük boyutlu olan, ağır metalleri sudan uzaklaştırmaz.Her karbon filtrenin belirli bir kullanım ömrü vardır, bu ömür tamamlanmadan önce değiştirilmesi gerekir.
İyon değiştirici reçine:Suda bulunan metalleri uzaklaştırmada kullanılan "polimer" denilen malzemelerden yapılmıştır.Uzaklaştırılan metallerin büyük çoğunluğu, zehirli olmayan, kalsiyum ve magnezyum metalleridir.Diğer zararlı metalleri de uzaklaştırabilir, fakat, hangi zararlı ağır metalleri, hangi koşullarda, ne kadar uzaklaştırdığı veya uzaklaştıramadığı, iyon değiştirici reçinenin kalitesine ve çeşidine göre değişmektedir.İyon değiştirici reçinenin, kullanıldıkça, tekrar kullanıma hazır olabilmesi için, tuzlu suyla yıkanması gerekir.Belirli kullanım ömürleri vardır zamanla değiştirilmeleri gerekir.Suda bulunan klor, demir gibi gibi bazı kimyasallar reçinenin ömrünü ve etkinliğini azaltabilir.Bu yüzden reçine seçiminin dikkatli yapılması gerekir.
Ters osmoz membranlar:Gözenekleri çok ince zarlardır.Genel olarak, bu ince gözeneklerden su geçer fakat suda istenmeyen metal, kimyasallar, bakteriler geçemez.Böylece ayırma işlemi gerçekleşmiş olur.Her ters osmoz membranın, kimyasalları, metalleri, bakterileri belirli oranlarda uzaklaştırma kapasitesi vardır.Membranın kullanılacağı koşullar ve arıtabileceği ham suyun özellikleri farklıdır.Suda bulunan bazı kimyasallar membranın ömrünü ve etkinliğini azaltabilir.Bu yüzden membran seçiminin dikkatli yapılması gerekir.Belirli kullanım ömürleri vardır zamanla değiştirilmeleri gerekir.
UV lambası:UV ışınları üreterek suda bulunan bakteri, virüs, parazit gibi patojenleri öldürmek için kullanılır.Etkinliği, kullanım koşulları ve uygulamaya bağlıdır.Belirli kullanım ömürleri vardır zamanla değiştirilmeleri gerekir.Çalışıyorken, koruyucu kapağın açık olması ve aletten çıkan UV ışınlarıyla temas etmek, insanlar içinde zararlı etkilere yol açabilir.
İletkenlik/TDS Ölçer:Her suyun bir elektriksel iletkenliği vardır.Örneğin, genel olarak arıtıma giren sert, içinde metallerin fazla olduğu kuyu suyu ile çıkan metalleri uzaklaştırılmış suyun, elektriksel iletkenliği birbirinden farklıdır.Bu sebeple arıtma cihazlarında, giren suyla çıkan su arasındaki farktan, suyun arıtma işleminin devam edip etmediği kabaca anlaşılabilir.Örneğin giren suyun iletkenliği sürekli 500 birim ve çıkan suyun iletkenliği sürekli 200 birim oluyorsa ve bu durumda arıtma işleminin sağlandığı, yapılan kimyasal analizlerle doğrulanmışsa, çıkan suyun iletkenliği 500 olduğunda su arıtımında bir problem olabileceği düşünülebilir.Fakat iletkenlik ölçümü çok genel sonuçlar verir.Arıtım sağlanmadığında bile çıkan suyun iletkenliğini 200 birim gösterebilir, iletkenlik ölçümü, suyun kalitesinin iyi veya kötü olduğunu göstermez, bunun anlaşılabilmesi için, suyun kimyasal analizlerinin yapılması gerekir.Su arıtım cihazında, iletkenlik ölçüm cihazının bulunması bizim için bir avantajdır.TDS ise suda bulunan, toplam çözünmüş madde (Total Dissolved Substance) anlamına gelir suyun iletkenliği ile bağlantılıdır.
İşlenmiş su ve Doğal Kaynak suları
İşlenmiş su, yukarda bazılarını anlattığımız su arıtım cihazları ve işlemlerinden geçmiş sudur.Görüldüğü üzere su arıtılırken, bir çok cihaz ve işlemden geçer. Suyun, bu cihazlarla temas etmesi demek, buralardan, kirliliğe neden olabilecek malzeme ve kimyasalların karışma olasılığının, olduğu anlamına gelir.Bu sebeple arıtma cihazlarında kullanılan malzemelerin ve kimyasalların kalitesi çok önemlidir.
Doğal kaynak suları, arıtma tesisi suları ve evde arıttığımız içme suyu için su kalitesini etkileyen faktörler şunlardır;
1.Ham su kalitesi
2.Arıtma tesisinin/cihazının uygun şekilde işletilmesinin temini
3.Korozyon ve çürümenin kontrolü, önlenmesi
4.Dezenfeksiyon işlemi
5.İçme sularının depolanması
6.Su dağıtımı için uygun malzeme seçimi ve yapımı
7.Su kaynağının korunması
8.Kalite kontrol işlemlerinin etkinliği
9.Kullanıcıların/çalışanların eğitimi
|
